Mererid Hopwood

Bardd o Llangynnwr, Sir Gaerfyrddin, yw Mererid Hopwood. Ganed yng Nghaerdydd yn 1964 cyn iddi ddychwelyd i gynefin ei theulu yn Sir Benfro. Hi oedd y ferch gyntaf erioed i ennill Cadair yr Eisteddfod Genedlaethol, a gwnaeth hynny yn Eisteddfod Genedlaethol Cymru Dinbych 2001.

Dyfyniadau gyda ffynhonnell

Saesneg yw iaith yr amserau,

a Saesneg yw iaith y dail,

Saesneg yw mêl y gorllewin gwyllt

a Saesneg yw iaith yr haul.

Saesneg yw’r annibynnol,

a’r ceidwad sy’n ein cadw ni gyd,

cans fe gollon ni’r cyfle i newid y drefn,

a rhoi Cymraeg yn iaith i’r byd.

A thro bo cynifer yn gweiddi,

a’u cegau nhw led y pen,

ni all fod eu calon am siarad Cymraeg -

os yw’r byd mynd i ddod i ben.

Ac wrth dy fod heno yn cwyno

am golli yr heniaith o hyd,

hola dy hunan, beth, tybed, wnest ti

i achub Cymraeg drwy ein byd?